نقش بالابر زنجیری برقی در جرثقیلهای سقفی، دروازه‌ای و بازویی

بالابر و جرثقیل سقفی زنجیری

از زنجیر برای بالابری و بلند کردن بار در جرثقیل دروازه ای ، جرثقیل سقفی، و بازویی زنجیری استفاده می‌ شود . این بالابر‌ها توان حمل اجسامی به وزن ۵۰۰ کیلو تا ۱۵ تن (برای جرثقیل سقفی تک پل) و بالاتر (برای دو پل) را دارند. بالابر زنجیری بواسطه عدم وجود درام ساختار سبکتری دارد، این سبکی نباید باعث ایجاد اشتباه شود که توان این نوع بالابر پایین است.

ساختار بالابر زنجیری در جرثقیلها

در بالابر زنجیری سقفی همانطور که پیشتر اشاره شد، زنجیر که با توجه به نیاز و ظرفیت مورد نیاز، قطر حلقه و ضخامت مشخصی دارد، از چند سری قرقره و چرخ می‌گذرد. گذر از این چرخ‌ها مطابق قانون قرقره‌های مرکب باعث می‌شود با صرف نیروی اندک مقدار خیلی بیشتری بار برداشته شود. در واقع ساختار زنجیر‌ها و چرخ‌ها، در مقابل کاهش سرعت، باعث می‌شود بار به تناسب خیلی زیادتری از نیرویی که وارد می‌کنید، برداشته شود.

قطعات و اجزای بالابر زنجیری

زنجیر

موتور (در جرثقیل سقفی زنجیری برقی)

گیربکس (که حاوی چرخ‌ها و قرقره‌های مذکور است)

قلاب و هوک

تابلو برق و فرمان (در جرثقیل سقفی زنجیری برقی)

انواع و حالت‌های مختلف بالابر زنجیری

وینچ‌ها یا بالابر‌ها معمولاً دارای حالت‌های دو حرکته (بالابری) و چهار حرکته (بالابری و افقی) استفاده می‌شوند. بالابر‌های دو حرکته می‌توانند به صورت چهار حرکته نیز در بیایند. وینچ چهار حرکته علاوه بر بالا و پایین کردن قلاب، حرکتی افقی در طول پل نیز دارد.

جرثقیل زنجیری سقفی دارای دو حالت تک سرعته و دو سرعته می باشد. لازم به ذکر است که طبقه‌بندی وینچ جرثقیل سقفی زنجیری به پارامتر‌هایی مانند ارتفاع مؤثر بالابری، گروه کاری، تناژ و ظرفیت باری، اندازه دهانه (عرض) و طول سالن که جرثقیل می‌بایست در آن کار انجام دهد، بستگی دارد. در میان این پارامتر‌ها، کلاس کاری جرثقیل و ظرفیت بار بیشترین تأثیر را بر قیمت بالابر زنجیری دارند.

بالابر زنجیری برقی

در بالابر‌های برقی، ضرورتا لکتروموتوری جهت بالابری وجود ندارد. البته بیشتر وینچ‌های برقی الکتروموتور دارند ولی نیروی بالابری می تواند از طریق دیگری مانند موتور هیدرولیکی یا پنوماتیکی یا موتور بنزینی تأمین شود.

بالابر زنجیری دستی

اگر فقط گاهی به بالابر نیاز دارید یا از بالابر زنجیری در مکان‌هایی استفاده می‌کنید که به برق یا محرکه‌ی دیگری دسترسی ندارید، بالابر دستی به کار می‌آید. جرثقیل‌های دستی معمولاً دارای ظرفیت حداکثر ۶ تن و حداکثر ارتفاع بالابری حدود ۶ متر هستند.

بالابر‌های دستی فضای کمی اشغال می‌کنند و وزن سبکی دارند. برای بالابر‌های دستی که اغلب هم با زنجیر هستند، می‌توان با استفاده از یک اهرم نیروی مورد نیاز را کاهش داد یا می‌توان مستقیماً با حرکت یک زنجیر بی‌پایان، جرثقیل را هدایت کرد. برای بالابر‌های دستی برای بار‌های کوچکتر بعضا از طناب به جای زنجیر استفاده می‌شود.

ویژگی‌های انواع بالابر زنجیری در جرثقیل سقفی

اگر به طور منظم از جرثقیل سقفی استفاده می‌کنید یا حرکات شما نیاز به دقت بالایی دارد، پیشنهاد ما استفاده از بالابرهای زنجیری برقی است.

بالابر‌های برقی معمولاً دارای یک سیستم کنترل سرعت با حداقل دو سرعت کارکرد (یکی با سرعت کم و دیگری سرعت بالا) و همچنین دارای ترمز اضطراری هستند. سرعت پایین برای جانمایی دقیق بار مناسب است. اما نکته اینجاست که بالابر‌های الکتریکی امکان بلند کردن دقیق بار‌ها را فراهم می‌کنند، اما برای کار مداوم طراحی نشده‌اند.

بالابر‌های پنوماتیکی به هوای فشرده نیاز دارند. این بالابر‌ها در مکان‌هایی که خطر انفجار یا آتش سوزی در اثر استفاده از برق و بنزین وجود دارد، استفاده می‌شوند.

بالابر‌های پنوماتیکی بی‌صدا، قوی و دقیق هستند. آن‌ها در برابر گرد و غبار و رطوبت مقاوم هستند، و سرعت بالابری بسیار بالاتری نسبت به بالابر‌های با الکتروموتور دارند.

بالابر‌های هیدرولیک قوی و بی‌صدا هستند و مانند بالابر پنوماتیک در شرایط سخت محیطی و مکان‌هایی که خطر انفجار زیاد است قابل استفاده هستند. بالابر‌های هیدرولیک به یک منبع برق هیدرولیک نزدیک نیاز دارند. قدرت بالابری‌شان بسیار بالاست، بنابراین می‌توانید بار‌های بسیار سنگین را با آن‌ها جابجا کنید.

بالابر زنجیری مجهز به یک دستگاه ترمز است که به آن اجازه می‌دهد باری را حتی تا یک و نیم برابر ظرفیت نامی بالابر در هر موقعیتی (ترمز استاتیک) نگه دارد و سرعت فرود (ترمز پویا یا پویا) را تنظیم کند.

چند نکته برای نگهداری و سرویس بالابر

جرثقیل سقفی زنجیری دستی یا برقی نیاز‌های نگهداری متفاوتی دارد. این بالابر‌ها می‌توانند چندین صد کیلوگرم تا چند ده تن را جابجا کنند. بنابراین سرویس ایشان از جهات مختلف ضروری است. آنچه متداول است این است که انجام این سرویس هر ۶ ماه یکبار ضروری است.

سرویس مذکور می‌تواند شامل موارد ساده‌ای مانند تمیز کردن، روغن کاری تا موارد کمی پیچیده‌تر مانند بررسی موتور و روغن آن باشد. البته می‌توان حدس زد که کار در نوع دستی کمی راحت‌تر است. چک کردن زنجیر و چرخ دنده‌ها یکی از مهمترین کار‌هایی است که باید انجام شود.

اما در نوع برقی موضوع کمی تخصصی‌تر است. فناوری ساخت وینچ که در بالابر‌های برقی بیشتر دیده می‌شود، نسبتاً پیچیده است. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که تعمیر این دستگاه‌ها ارزان و مقرون به صرفه باشد. بنابراین در مورد وینچ‌های برقی باید کمی بیشتر به سرویس‌های دوره‌ای اهمیت دهید. اگر این جرثقیل‌ها در مکان‌هایی کار می‌کنند که محیط مرطوب، گرم یا چرب است، بهتر است طول دوره سرویس را کوتاه کنید. به این ترتیب احتمال آسیب دیدن موتور بسیار کمتر می‌شود.

پس نکته مهم آنست که اگر می‌خواهید قدرت واقعی موتور برابر با توان نامی آن باشد، باید به این خدمات و نکات تعمیر و نگهداری ارائه شده توسط سازنده اهمیت زیادی بدهید. گاهی اوقات یک نکته کوتاه، مفید و ساده می‌تواند شما را از هزینه‌های گزاف تعمیر دور کند.